Mô hình 5E trong giáo dục STEM – Xu thế phát triển trong giáo dục kiểu mới
Mô hình 5E trong giảng dạy đại học là một phương pháp có cấu trúc, dựa trên những nghiên cứu giáo dục và thực nghiệm, nhằm thúc đẩy vai trò trung tâm của sinh viên. Trong mô hình này, giảng viên đóng vai trò người hướng dẫn, khuyến khích và cung cấp cơ hội cho sinh viên tiếp cận các khái niệm mới từ nhiều góc độ và mức độ khác nhau, với các bước thực hiện theo trình tự và liên tục. Trong ngữ cảnh của giảng dạy STEM tích hợp, các hoạt động thực hành cung cấp cơ hội cho sinh viên để nghiên cứu sâu hơn và áp dụng kiến thức, đồng thời giúp kết nối với kiến thức hoặc kinh nghiệm trước đây.
Mô hình giáo dục STEM là gì?
STEM là cụm từ viết tắt của một hình thức giáo dục mới hướng đến kinh tế tri thức với sự kết hợp của 4 lĩnh vực, bao gồm: Khoa Học (Science), Công Nghệ (Technology), Kỹ Thuật (Engineering) và Toán Học (Math). Nhằm mục đích trang bị cho học viên bộ kỹ năng và kiến thức kết hợp ở 4 mảng trên để đào tạo những thế hệ đón đầu xu hướng cách mạng công nghiệp 4.0.
Vì sao mô hình STEM là xu thế phát triển trong giáo dục?
Dường như việc đề cập đến STEM thường liên quan đến việc đào tạo những chuyên gia, những nhà khoa học tài năng, và những “thần đồng” trong các lĩnh vực khoa học. Tuy nhiên, điều này thật ra không sai nhưng chưa đủ.
Nếu các em học sinh có những khả năng xuất sắc trong các lĩnh vực STEM thì việc trở thành những nhà khoa học, đó là điều rất tốt. Tuy nhiên, mục tiêu chính của giáo dục STEM là tạo điều kiện để áp dụng kiến thức, biến những khái niệm khô khan trong sách giáo trình thành những kỹ năng thực hành và giải quyết vấn đề trong cuộc sống hàng ngày.
Điều quan trọng là không tạo ra những “máy móc” chỉ biết thực hiện một loạt công việc mà thiếu sự sáng tạo. Thay vào đó, giáo dục STEM đặt ra mục tiêu giúp trẻ thực tế hóa kiến thức lý thuyết thông qua các tình huống thực tế, bài tập, và vấn đề yêu cầu họ tìm kiếm thông tin, lựa chọn, và áp dụng kiến thức để giải quyết những thách thức cụ thể.
Phương pháp giáo dục tích hợp STEM thúc đẩy việc kết nối các môn học và sử dụng kiến thức trong thực tế. Thay vì việc học thuộc lòng, trẻ được khuyến khích tham gia vào các hoạt động thực hành, giải quyết vấn đề thực tế, và phát triển khả năng giải quyết vấn đề thông qua hành động thực tiễn. Điều này giúp họ hiểu sâu về kiến thức khoa học và áp dụng nó một cách sáng tạo và hiệu quả trong cuộc sống hàng ngày
>>> Xem thêm : Lập trình Scratch – 5 bước lập trình trò chơi bắn xúng 2023
Tìm hiểu mô hình dạy học 5E trong giáo dục STEM và ví dụ cụ thể
Engage (Gắn kết)
Có mục tiêu chính là thúc đẩy sự tò mò và tham gia tích cực của học sinh trong bài học. Giáo viên nên liên kết chủ đề hoặc khái niệm với kiến thức và trải nghiệm hiện tại của học sinh. Điều này giúp học sinh thiết lập sự kết nối giữa quá khứ và hiện tại, tạo nền tảng cho những hoạt động học tập sắp tới.
Explore (Khảo sát)
Học sinh được khuyến khích đặt ra các câu hỏi thực tế và phát triển giả thuyết để khám phá một khái niệm mới. Họ tham gia vào việc thực hành, làm việc nhóm, giao tiếp, và trực tiếp tương tác với các tài liệu học tập để kiểm tra và kiểm chứng các giả thuyết của họ. Giáo viên hỗ trợ hướng dẫn học sinh thông qua việc đặt câu hỏi, cung cấp kiến thức cơ bản và nền tảng cần thiết.
Explain (Giải thích)
Tạo cơ hội cho học sinh mô tả, thuyết trình, phân tích trải nghiệm, hoặc trình bày quan sát trong giai đoạn “Explore”. Giáo viên hướng dẫn học sinh tổng hợp kiến thức mới và sẵn sàng trả lời các câu hỏi để làm rõ vấn đề.
Elaborate (Áp dụng cụ thể)
Tập trung vào việc học sinh áp dụng kiến thức đã học vào thực tế. Điều này giúp họ hiểu sâu hơn về vấn đề hoặc có thể phát triển giả thuyết mới. Giáo viên có thể yêu cầu học sinh thực hiện báo cáo, thuyết trình, nghiên cứu hoặc phát triển kỹ năng mới.
Evaluate (Đánh giá)
Giúp giáo viên xác định mức độ hiểu biết của học sinh về các khái niệm và kiến thức. Đánh giá có thể bao gồm cả hình thức chính thức (như bài kiểm tra) và phi chính thức (như câu hỏi). Giáo viên có thể lựa chọn một hoặc cả hai hình thức này để đánh giá sự hiểu biết của học sinh.
Tình huống cụ thể
Giai đoạn “Engage” (Gắn kết): Giáo viên bắt đầu bài học với một câu hỏi thú vị: “Tại sao nước lại có khả năng thay đổi từ trạng thái lỏng sang trạng thái hơi hoặc đá?” Học sinh có thể chia sẻ những kinh nghiệm cá nhân liên quan đến việc thấy nước sôi khi đun nước hay thấy mưa hóa sương vào sáng sớm. Thảo luận này kích thích tò mò và khám phá.
Giai đoạn “Explore” (Khảo sát): Học sinh được phân thành các nhóm nhỏ và nhóm của họ được giao nhiệm vụ làm thực hiện thử nghiệm đun nước và quan sát hiện tượng sôi, hóa sương. Họ đặt ra các câu hỏi như “Tại sao nước sôi ở một nhiệt độ cụ thể?” hoặc “Tại sao nước biến thành sương vào buổi sáng?”
Giai đoạn “Explain” (Giải thích): Sau khi học sinh hoàn thành thử nghiệm, họ trình bày kết quả và chia sẻ nhận thức của họ về việc tại sao nước có thể thay đổi trạng thái. Giáo viên hỗ trợ họ tổng hợp kiến thức, giải thích về các khái niệm như nhiệt độ sôi, áp suất, và chu kỳ nước.
Giai đoạn “Elaborate” (Áp dụng cụ thể): Học sinh được yêu cầu áp dụng kiến thức về chu kỳ nước vào cuộc sống hàng ngày. Ví dụ, họ có thể xem xét cách nước ảnh hưởng đến việc nấu ăn, làm đá, hay tạo sương mờ trên cửa sổ vào mùa đông. Họ cũng có thể đặt ra câu hỏi về cách chu kỳ nước ảnh hưởng đến các hệ thống làm mát hoặc quá trình sôi trong lò hấp.
Giai đoạn “Evaluate” (Đánh giá): Cuối cùng, giáo viên có thể sử dụng một bài kiểm tra ngắn hoặc yêu cầu học sinh viết một đoạn văn tóm tắt về chu kỳ nước và ảnh hưởng của nó trong cuộc sống. Điều này giúp xác định xem học sinh có hiểu biết đầy đủ về chủ đề hay không và nếu cần, giáo viên có thể điều chỉnh dự án giảng dạy để cải thiện hiệu suất học tập.
Lời kết: Qua bài viết vừa rồi chúng tôi đã cung cấp cho bạn một số kiến thức cơ bản về phương pháp STEAM 5E và ví dụ thực tiện để bạn tham khảo. Chúng tôi mong rằng thông tin trong bài viết này sẽ hữu ích cho bạn. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi hoặc thắc mắc nào, xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua thông tin dưới đây.
